1) ISDN Nedir ?
Integrated Services
Digital Network (Tümleşik Hizmetler Sayısal
Şebekesi) sözcüklerinin başharflerinden oluşan ISDN; ses,
görüntü, veri gibi her türlü bilginin sayısal bir ortamda
birleştirilip aynı hat üzerinden iletilmesinin sağlandığı bir
haberleşme ağıdır. İletim kalitesi normal telefon hattından
daha yüksektir. ISDN hata oranı düşük, güvenli ve sınırsız bir
haberleşme sağlar.
2) Euro-ISDN nedir?
Avrupa Topluluğu ülkelerinin kurduğu ve
Türkiye'nin de üye olduğu Avrupa Telekomünikasyon Standartları
Enstitüsü (ETSI), üye ülkelerin ortak kullanımı için
standartları Euro-ISDN adıyla belirlemiştir. Euro-ISDN
Avrupa'daki birçok iletişim uygulaması için evrensel ve
standart bir çözüm haline gelmiştir. Bu standartlara göre
hizmet veren ISDN de Euro-ISDN olarak
isimlendirilmektedir.
3) ISDN abonesi olmanın avantajları
nelerdir?
Eğer işyerinizde veya evinizde
bilgisayarınız, faksınız, telefonunuz varsa ve bunların
hepsini aynı hat üzerinden kullanmak istiyorsanız ISDN abonesi
olmanız gerekmektedir. Ayrıca ISDN sayesinde görüntülü
telefon, arayan numarayı görme, görüşmenizin süresini ve
kontör sayısını öğrenme, video konferans (aynı anda en az 3
kişiyle) ve benzeri özelliklerden yararlanabilir, internete
hızlı bir şekilde bağlanabilirsiniz.
4) ISDN abonesi olabilmek için başvurular
nereye, nasıl yapılır?
İlgili Telekom Müdürlüğüne başvurularak
abonelik formu doldurulur.
5) ISDN hattına kaç terminal cihazı
bağlanabilir? Aynı anda kaç cihazı kullanabilirim?
ISDN hattına 8 adet terminal cihazı
bağlanabilir ancak aynı anda ikisi kullanılabilir. Görüntülü
telefon olursa tek olarak kullanılır.
6) ISDN için özel bir kablo kullanılması
gerekiyor mu ?
ISDN BA için standart telefonlar için
kullanılan bakır hatlar kullanılır. ISDN PRA genellikle fiber
optik kablo üzerinden sağlanır.
7) ISDN abonesi olunduğunda mevcut telefon
hattının iptal edilmesi gerekecek mi ?
ISDN kullanıcıları normal telefon hatlarına
ihtiyaç duyuyorlarsa iptal ettirmelerine gerek yoktur. ISDN ve
normal telefonlarını isterlerse farklı iki hattan kullanabilir
ya da iptal ettirebilirler.
8) ISDN abonesi olunduğunda ek olarak başka
bir cihaz alınması gerekiyor mu?
Evet. Eğer ISDN hattına ISDN uyumlu
terminaller (telefon makinası, faks, bilgisayar v.b.)
bağlayacaksanız yalnızca NT (Network Terminatörü) arabirim
cihazı almanız yeterlidir. Eğer klasik terminalleri
kullanacaksanız ayrıca bir de TA (Terminal Adaptörü) almanız
gerekmektedir. NT cihazının Euro ISDN uyumlu olması
gerekir.
9) Aboneler ISDN terminal ve ilave cihazları
nereden temin edecekler?
ISDN kullanıcıları ISDN Terminal, NT, TA vb.
cihazları Türk Telekom onaylı olmak şartı ile piyasadan temin
edeceklerdir.
10) Kullanılan normal telefon makinası ISDN
abonesi olunduğunda ISDN hatlarında da kullanılabilir
mi?
Evet, ama piyasadan bir TA (Terminal
Adaptörü) ve NT (Network Terminatörü) almanız gerekmektedir.
Terminal Adaptörü sayesinde, ISDN terminali olmayan cihazların
ISDN'e uyumu sağlanır.
11) ISDN üzerinden video konferans
yapılabilir mi?
Santral tipine göre değişmekle birlikte,
genellikle aynı anda 3 ilâ 6 kişinin video konferans yapması
mümkündür.
12) ISDN ücretlendirilmesi nasıldır?
ISDN hizmetinde bağlantı ücreti, aylık ücret
normal telefon kontör atış periyoduna göre haberleşme ücreti
alınır. Veri iletişiminde ise tarifesine göre ücret
alınır.
13) ISDN abonesi olunduğunda 822'li hatlarda
bir değişiklik olacak mı?
ISDN hattı ile 822 'li hatların doğrudan bir
ilişkisi bulunmamaktadır. Internete 822 dialup ile erişmede,
kullanılan modemlerden dolayı hız sınırlaması mevcuttur. Ancak
ISDN'de bu hız problemi ortadan kalktığı ve kaliteli servis
alındığı için ISDN'e geçiş tavsiye edilmektedir.
14) ISDN'de hangi standart ve bant
kullanılacaktır?
ISDN standardı Euro-ISDN'dir. İlk etapta
Darband ISDN (2Mbps) hizmeti verilecektir.
15) Kullanıcılar ISDN şebekesine nasıl
erişir?
ISDN hizmeti PA ve BA olmak üzere iki şekilde
sunulmaktadır.
a) ISDN BA (Basic Access-Temel Erişim):
Her biri 64 Kbps'lik 2 adet B (bilgi) kanalı ve 16 Kbps'lik
bir adet D (işaretleşme) kanalı içermektedir.
b) ISDN PA (Primary Access-Çoklu Erişim):
Her biri 64 Kbps'lik 30 adet B kanalı ve 64 Kbps'lik bir adet
D kanalı içermektedir.
16) Sizin için ISDN BA’mı yoksa ISDN PA
aboneliği mi uygun olur?
Dosya transferi, LAN bağlantıları, görüntü
haberleşmesi, PC haberleşmesi, Internet servis sağlayıcıları
ve büyük şirketler için ISDN PA aboneliği; daha küçük
şirketler ve ev aboneleri için ISDN BA aboneliği
uygundur.
17) ISDN hızları ne olacaktır?
ISDN BA : 2 x 64 Kbps = 128 Kbps
ISDN PA : 30 x 64 Kbps = 2 Mbps
18) PSTN modemlerinde kullanılan hızla ISDN
hızı arasında fark var mıdır?
Normal telefon hattında V.34 modemleri
kullanıldığında hız 28.8 Kbps olur. Ama aynı hattı ISDN olarak
kullandığınızda hızınız 4 kat (128 Kbps) artar. 14.4 Kbps
(V.32 bis) modem ile kıyasladığınızda hızınız yaklaşık 10 kat
artmış olur.
19) ISDN kanalları nasıl ve hangi amaç için
kullanılacaktır?
ISDN BA ve ISDN PA servisine baktığımızda B
kanalları data veya ses için; D kanalı işaretleşme veya X.25
paket şebekesi için kullanılır. (Örneğin, D kanalları
telemetri sinyalleri gibi hızı 100 bps olan datalar için
kullanılabilir. USS gibi servislerde kısa mesaj veya düşük
hızlı veri iletimi için D kanal kullanılabilir.)
ISDN PA'da 30 B ve 1 D kanalı vardır. Hızı 2
Mbps'dir. Aslında temeli E1 arabirimine dayanır. Japon
standardına göre 24 kanal ve 1.54 Mbps yani T1 ile aynı
ortamda çalışır. Genelde büyük firmaların PBX'i ile kendi
santralımız arasındaki bağlantılarda kullanılır.
20) Görüntülü telefon hizmeti almak için ISDN
BA mı, yoksa ISDN PA abonesi mi olmak gerekir?
Görüntülü telefon için ISDN BA (128 Kbit/s)
yeterlidir. B kanalının birinden ses, diğerinden görüntü
gider. ISDN PA (2Mbit/s) ise çok büyük bir band olduğundan
sadece görüntülü telefon için ekonomik değildir.
21) ISDN hattında hangi interface (arabirim)
kullanılacaktır?
Türk Telekom santrallarından binanızın
girişine kadar olan hat U Interface; binanızın içinden
cihazınıza kadar olan hat ise S/T interface olacaktır. ISDN ek
cihazlarını alırken S/T uyumlu olanları almanız
gereklidir.
22) Bilgisayarların ISDN uyumlu olması için
nasıl bir modem (adaptör) alınması gerekir?
Bilgisayarlarda biri iç diğeri dış olmak
üzere iki türlü modem vardır.
Bilgisayar çıkışında, 125 Kbps hızında,
RS-232 seri portu bulunmaktadır. ISDN hızı 128 Kbps olduğu
için dış modem kullanıldığında bilgisayar ile dış modem
arasında 3 Kbps fark meydana gelecek bu da görüntü ve kaliteyi
olumsuz olarak etkileyecektir. İç modem kullanıldığı zaman bu
farklılık ortadan kalkacağı için iç modem kullanılması
önerilmektedir.
Bilgisayar windows 95 ve en az 486 CPU
olmalıdır.
23) Network Terminatörü (NT-Şebeke
sonlandırcı) nedir?
Tüm ISDN terminallerinin tek bir ISDN hattına
bağlantısını sağlayan bir arabirim cihazıdır.
24) Bir ülkeden alınan ISDN terminali diğer
bir ülkede çalışır mı?
Ülkeler telefonda farklı özellikler
tanımlayabilirler. Amerikan ve Japon sistemlerinde sinyalin
analogdan dijitale çevrilmesinde m
-law, diğer ülkelerde ise A-law şifreleme kullanır. Eğer satın
alınan cihazda bu iki özelliği çeviren bir anahtar yoksa büyük
problemler doğabilir. Amerika'da ISDN cihazları genelde iç
modem kullanmakta olup, ISDN hattına bağlandığı zaman U
noktasına bağlanır. Türk Telekom hizmetinde ise modem ve NT1
gerekli olup, S/T noktasına bağlanmaktadır. Eğer abone
Amerika'dan böyle bir cihaz alırsa ülkemizde çalışmayabilir ya
da uyumsuzluk olabilir.
25) Genişband (Broadband ISDN) nedir?
ISDN PRI'dan daha büyük band kullanan ISDN
servislere Genişband ISDN denir. Başka bir deyişle hızı 2
Mbit/s'den (2 Mbit/s hariç) başlayıp 1 Gb/s'e kadar olan ISDN
servislerdir. Broadband ISDN denince akla özellikle bir
teknoloji gelmez, sadece ATM gelir. ATM teknolojisi ISDN
genişband'ta anahtarlama alt yapısı olarak kullanılır. Başka
bir deyişle bir köprü düşünülürse bir bacağı darband ISDN,
diğer bacağı ATM (Genişband ISDN)'dir.
26) ATM nedir ?
ATM (Asynchronous Transfer Mode) bir
anahtarlama veya transmisyon tekniğidir. Uzunluğu 53 byte olan
küçük ve sabit hücrelerden (5 byte başlık, 48 byte Data)
oluşan bir pakettir. Genişband ISDN'in çekirdeğini oluşturur.
Ses, data ve resmin aynı ortamdan iletilmesini sağlar. Şu anda
TTNET2 projesinde backbone olarak ATM teknolojisi
kullanılmıştır.
27) ISDN internet servisinde "Backbone"
olarak kullanılır mı, kullanılırsa ne ölçüde çözüm getirir
?
Evet ISDN, internet erişimde bir backbone
olarak kullanılır. (Ancak ISDN çok uzun süreli bir çözüm
değildir.)
28) ISDN'nin şu anda yerini alabilecek bir
servis var mıdır ?
Evet. Bilindiği üzere ISDN kullanıcılara
genişband imkanı sağlamaktadır. ISDN evde veya ofiste bakır
kablonun sağladığı band genişliğini 128 kbit/s'e
çıkarmaktadır. Aynı işi yapan ADSL ve türevleri (XDSL, VDSL)
vardır. ADSL sistemlerle de bant imkanını artırmak mümkündür.
Aynı zamanda TTNET2 projesi de ADSL sistemlerle uyuşum
sağlamaktadır.
29) ISDN'de hangi protokoller
kullanılır?
Data ve ses kanalı olan B kanalları için
LAPB; işaretleşme kanalı olan D kanalı için LAPD protokolü
kullanılır.
30) ISDN PRI hangi illerimizde
verilmektedir.
Ankara - İstanbul - İzmir - Adana - Antalya -
Bursa - Kayseri - Konya -Mersin - Gaziantep - İzmit - Trabzon
- Malatya - Samsun illerimizdeki bazı santrallarda verilmekte
olup, diğer illerimize yaygınlaştırma çalışmaları devam
etmektedir.
31) ISDN BRI ( BA) hangi illerimizde
verilmektedir ?
ISDN BA ( 2x64 Kbit/s) ticari olarak Ankara,
İzmir illerimizde bazı santrallarda verilmektedir. Hizmetin
yaygınlaştırılması için çalışmalar sürdürülmekte olup, bu
paralelde 5376 adet ISDN BA siparişi verilmiştir.
ISDN BA siparişlerini iller ve santral alanları bazında
görmek için tıklayınız.
32) ISDN abonesi olabilmek için başvurlar
nereye yapılacaktır?
İlgili Telekom Müdürlüğüne müracaat ederek,
abonelik başvuru formu doldurulacaktır.
33) Uzak mesafeli adresler için ISDN
aboneliği gerçekleşebilir mi?
Evet. Bu üç şekilde yapılmaktadır:
a) Remote atarak (şu anda
uygulanmaktadır.)
b) Santrallarda kullanılan V 5.1 Protokolünün
V 5.2 Protokolüne çevrilmesiyle (bunun için software yatırım
gerekmektedir.)
c) DMUX 12 Sistemi kullanılarak
yapılmaktadır.
34) ISDN aboneliğinde numaralama planı nasıl
olacaktır?
PSTN'de kullanılan E.164 numaralama planının
aynısı kullanılacaktır.
E.164 numaralama planı:
Normal telefonlarda CC (Country Code) 1-3
digit arası, TC (Trunk Code) maksimum 1-3 digit SN (Subscriber
Code) 7 digit olmak üzere toplam 12 digittir. ISDN'de ise CC
1-3 digit NDC (National Destination Number) maksimum 15
digit'tir. Ayrıca kullanılırsa Sub-address maksimum 40
digit'tir.
Üniteler normal telefon numarası bloklarından
belli bir blok ISDN için ayıracaklardır. Numaralama planı
yapılırken MSN, DDI vb. ek servisler talep edilsin edilmesin
verilecekmiş gibi bir planlama yapılacaktır.
35) ISDN Abonesi olmakla ne gibi kullanım
kolaylıklarından yararlanılabilir?
Ücretli ve ücretsiz olmak üzere iki türlü
kullanım kolaylığı vardır.
ÖZEL KULLANIM KOLAYLIKLARI
Ücretli Servisler:
MSN-Çoklu Abone Numarası:
ISDN hattına bağlanacak her bir cihaz için
(en fazla 8 terminal) ayrı numaraya sahip olma veya tek bir
terminal cihazı için birden fazla numara kullanabilme
özelliğidir. (ISDN BA Aboneliğinde kullanılır.)
DDI- Doğrudan Arama:
Arayanların Prefix + dahili abone numarası çevirerek doğrudan
dahili aboneye ulaşabilmesi özelliğidir. (ISDN PA Aboneliğinde
kullanılır)
Sub Adressing-Alt adresleme:
Abonenin, terminal cihazları için logical adres tanımlayabilme
özelliğidir.Telefon numarasından sonra tanımlanacak olan
rakamlarla, hatta bağlı olan cihazlara tek bir ISDN numarası
için birden fazla adres tanıtılacaktır. User to user
signalling- UUS: Kısa mesaj veya ölçekli veri
iletiminin D işaretleşme kanalı kullanılarak
gerçekleştirilmesi özelliğidir.
AOC- Ücret Tesbiti: Aramayla
ilgili ücret bilgileri veya kontör sayısının, çağrı kurulma
sırasında, çağrı süresince veya çağrı sonunda görülebilmesi
özelliğidir.
CUG-Kapalı Kullanıcı Grubu:
Belirli bir veya birden fazla grup kullanıcısının birbirleri
ile özel sanal bir şebeke üzerinden haberleşebilme
özelliğidir.
CLIP- Arayanı Görme: Arayan
abonenin numarasının görülmesi özelliğidir. Aranan abonenin
alacağı bir özelliktir.
CLIR- Arayanın görünmemesi:
Arayan abone numarasının karşı tarafta görülmesinin
engellenebilmesi özelliğidir
CLIR Override- Arayan abonenin
CLIR özelliğinin bastırılması özelliğidir.
COLP- Bağlanılanı Görme:
Bağlantı kurulan terminalin numarasının görülebilmesi
özelliğidir. Özellikle, aranılan tarafın cihaz ( faks vb.)
olması gibi, gönderilen bilginin doğru yere gidip gitmediğinin
onayının alınamadığı durumlarda kullanılabilir.
COLR-Bağlanılanın Görülmemesi:
Aranılan abonenin numara bilgisinin, arayan tarafa gitmesinin
engellenmesi özelliğidir.
UUS-Çağrı kurulmadan, çağrı
kurulduğu sırada ve kurulduktan sonra olmak üzere üç
çeşittir.
Ücretsiz Servisler:
Bu servislerin kullanımı halinde PSTN Özel Kullanım
kolaylıklarında olduğu gibi ücretlendirme yapılır.
Call Hold- Çağrı Tutma: Abonenin, konuştuğu
aboneyi bekletmeye alarak başka bir çağrı yapabilmesi
özelliğidir.
Call Barring: Çıkan Arama Kısıtlaması:
Abonenin cihazını tüm çıkan aramalara veya belirli aramalara
kapatıp açabileceği özelliktir.
Call Waiting- Bekleyen Çağrı: Abonenin meşgul
durumda iken, kendisine gelen çağrıdan bir ikaz tonu ile
haberdar edilmesi özelliğidir. Abone ya mevcut konuşmayı
beklemeye alarak yeni arayan ile bağlantı kurar ya da
çağrılardan birini tercih ederek diğerini sonlandırır.
Call Forward- B / U / NR – Çağrı Yönlendirme:
Gelen çağrıların daha önceden belirlenmiş numaralara
yönlendirilmesi özelliğidir. Çağrı yönlendirme üç değişik
şekilde yapılabilir:
Abone Meşgul – B : Gelen çağrılar, abone meşgul ise
yönlendirilir.
Bütün Çağrılar- U: Gelen bütün çağrılar yönlendirilir.
Cevap Yok- NR: Gelen çağrılar, önceden belirlenmiş sayıda
zil tonu çaldıktan sonra cevap verilmediği takdirde
yönlendirme yapılır.
Konferans Görüşme: İkiden çok abonenin
birbirleri ile görüşebilmeleri özelliğidir.
Terminal Portability- Terminal Taşınırlığı:
Abonenin, terminal cihazını, iletişim (bağlantı) devam ettiği
sırada, park edip, aynı erişime bağlı başka bir sokete takıp
konuşmasına veya haberleşmesine kaldığı yerden davam
edebilmesi özelliğidir.
Call Transfer- Çağrı Transferi: Aboneye gelen
bir çağrının bir başka aboneye aktarılması özelliğidir
MCID- Kötü Amaçlı Çağrıları Yakalama:
Rahatsız edici çağrıların santraldan tesbiti özelliğidir
CCBS- Meşgulde Tekrar Arama: Aranılan
numaranın meşgul olması durumunda, meşguliyeti bittiğinde
otomatik olarak aramanın gerçekleşmesi özelliğidir.
Line Hunting- Hat Yakalama:
Giren aramaların önceden belirlenmiş düzene göre dağıtılma
özelliğidir.
CD Call Deflection- Çağrının başka bir
terminal cihazına çağrı kurulmadan önce (aranan abone
telefonunu açmadan önce) yönlendirilmesi
özelliğidir.